Ημέρα Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων 2023: Προστατέψτε την Ιδιωτικότητά σας Σήμερα και Κάθε Μέρα!
Γράφει ο Αναστάσιος Αραμπατζής*
28 Ιανουαρίου. Το διαστημικό λεωφορείο “Challenger” εξερράγη λίγα δευτερόλεπτα μετά την απογείωση. Το τουβλάκι Lego κατοχυρώνεται με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και ο δίσκος “We Are the World” του USA for Africa πουλάει πάνω από 20 εκατομμύρια αντίτυπα.
Και το πιο σημαντικό, η 28η Ιανουαρίου είναι η Ημέρα Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, η διεθνής ημέρα για την ενδυνάμωση των ανθρώπων και των επιχειρήσεων να σέβονται την ιδιωτική ζωή και να οικοδομούν εμπιστοσύνη.
Τα δεδομένα μας είναι πολύτιμα. Ακόμα και αν διαφωνείτε, πολλοί οργανισμοί και ομάδες θα πληρώσουν αδρά για να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτά και δεν έχουν όλοι το συμφέρον σας κατά νου. Έχετε όμως τη δύναμη να αναλάβετε τον έλεγχο των δεδομένων σας.
Το τοπίο των της διεθνούς νομοθεσίας για την προστασία της ιδιωτικής ζωής έχει αλλάξει σημαντικά από την καθιέρωση της Ημέρας Προστασίας Δεδομένων το 2007. Κανονισμοί και νόμοι σε όλο τον κόσμο, όπως ο GDPRπου εφαρμόζεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θέτουν αυστηρές απαιτήσεις στις επιχειρήσεις και παρέχουν δικαιώματα στους πολίτες.
Η Ημέρα Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων αποτελεί μια ευκαιρία για οργανισμούς και πολίτες να ευαισθητοποιηθούν σχετικά με την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων, να υιοθετήσουν τις βέλτιστες πρακτικές και να συζητήσουν γιατί η προστασία της ιδιωτικής ζωής έχει σημασία.
Στόχος της Ημέρας Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα είναι η ευαισθητοποίηση σχετικά με την προστασία της ιδιωτικής ζωής στο διαδίκτυο. Η ιδιωτικότητα των δεδομένων πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα τόσο για τα άτομα όσο και για τους οργανισμούς.
Ο σκοπός είναι διττός:
– να βοηθήσει τους πολίτες να κατανοήσουν ότι έχουν τη δυνατότητα να διαχειρίζονται τα δεδομένα τους
– να βοηθήσει τους οργανισμούς να κατανοήσουν γιατί είναι απαραίτητο να σέβονται τα δεδομένα των χρηστών τους
Γιατί είναι σημαντική η Ημέρα Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων;
Τα δεδομένα μας συλλέγονται καθημερινά – ο υπολογιστής μας, το smartphone μας και σχεδόν κάθε άλλη συσκευή που είναι συνδεδεμένη στο διαδίκτυο συλλέγει δεδομένα. Συχνά όμως έχουμε κάποιες επιλογές όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο αυτά τα δεδομένα συλλέγονται, μοιράζονται ή ακόμη και πωλούνται.
Τα προσωπικά δεδομένα μπορούν να αποθηκεύονται επ’ αόριστον. Τα δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την κοινωνικοοικονομική μας κατάσταση, τα δημογραφικά στοιχεία και τις προτιμήσεις μας.
Ακόμη και φαινομενικά αθώες πληροφορίες, όπως τα αγαπημένα σας εστιατόρια ή τα αντικείμενα που αγοράζετε μέσω διαδικτύου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να γίνουν υποθέσεις σχετικά με εσάς και τις συνήθειές σας. Πολλές εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν τα δεδομένα των χρηστών και των καταναλωτών τους και πωλούν τα δεδομένα για κέρδος.
Αν αυτή η πραγματικότητα σας φαίνεται τρομακτική, τότε είναι η κατάλληλη στιγμή να λάβετε μέτρα για να ελέγξετε τον τρόπο με τον οποίο διαμοιράζονται τα δεδομένα σας.
Δεν μπορείτε να κλειδώσετε όλα τα δεδομένα σας – ακόμη και αν σταματήσετε να χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο, οι εταιρείες πιστωτικών καρτών και οι τράπεζες καταγράφουν τις αγορές σας.
Μπορείτε όμως να λάβετε απλά μέτρα για τη διαχείρισή τους και να αποκτήσετε μεγαλύτερο έλεγχο σχετικά με το σε ποιους μοιράζονται.
Τα δεδομένα σας λένε την ιστορία σας
Οι ιστότοποι, οι εφαρμογές και οι υπηρεσίες συλλέγουν δεδομένα σχετικά με τη συμπεριφορά, τα ενδιαφέροντα και τις αγορές σας. Μερικές φορές, αυτά περιλαμβάνουν προσωπικά δεδομένα, άλλες φορές περιλαμβάνουν ευαίσθητα δεδομένα σχετικά με την υγεία σας – σκεφτείτε πώς ένα έξυπνο ρολόι μετράει και καταγράφει πόσα βήματα κάνετε.
Αν και είναι αλήθεια ότι δεν μπορείτε να ελέγξετε τον τρόπο με τον οποίο μοιράζεται και επεξεργάζεται κάθε byte των δεδομένων σας, μπορείτε όμως να επηρεάσετε τον τρόπο με τον οποίο αυτά διαμοιράζονται με μερικά απλά βήματα.
Να θυμάστε, τα δεδομένα σας είναι πολύτιμα και σας αξίζει να είστε επιλεκτικοί με ποιον τα μοιράζεστε!
Ακολουθούν μερικές απλές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε το απόρρητο των δεδομένων σας:
Γνωρίστε το συμβιβασμό μεταξύ ιδιωτικότητας και ευκολίας
Όταν κατεβάζετε μια νέα εφαρμογή, ανοίγετε έναν νέο διαδικτυακό λογαριασμό ή γίνεστε μέλος σε μια νέα πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, συχνά θα σας ζητηθεί πρόσβαση στις προσωπικές σας πληροφορίες πριν καν τη χρησιμοποιήσετε!
Τα δεδομένα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν τη γεωγραφική σας θέση, τις επαφές και τις φωτογραφίες σας.
Για τις επιχειρήσεις πίσω από τις εφαρμογές, οι προσωπικές σας πληροφορίες έχουν τεράστια αξία – και θα πρέπει να εξετάσετε αν η υπηρεσία που θα λάβετε ως αντάλλαγμα αξίζει τα δεδομένα που πρέπει να παραδώσετε, ακόμη και αν η υπηρεσία είναι δωρεάν.
Λάβετε τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με την κοινοποίηση των δεδομένων σας σε επιχειρήσεις ή υπηρεσίες:
– Αξίζει η υπηρεσία, η εφαρμογή ή το παιχνίδι την ποσότητα ή τον τύπο των προσωπικών δεδομένων που θέλουν ως αντάλλαγμα;
– Μπορείτε να ελέγξετε το απόρρητο των δεδομένων σας και να εξακολουθείτε να χρησιμοποιείτε την υπηρεσία;
– Είναι τα δεδομένα που ζητούνται σχετικά με την εφαρμογή ή την υπηρεσία (δηλαδή, “γιατί ένα παιχνίδι χρειάζεται να γνωρίζει όλες τις επαφές μου”);
– Εάν δεν έχετε χρησιμοποιήσει μια εφαρμογή, υπηρεσία ή λογαριασμό εδώ και αρκετούς μήνες, αξίζει να τη διατηρήσετε γνωρίζοντας ότι μπορεί να συλλέγει και να μοιράζεται τα δεδομένα σας;
Προσαρμόστε τις ρυθμίσεις απορρήτου στο επίπεδο άνεσής σας
Ελέγξτε τις ρυθμίσεις απορρήτου και ασφάλειας για κάθε εφαρμογή, λογαριασμό ή συσκευή. Αυτές θα πρέπει να είναι εύκολο να βρεθούν στην ενότητα Ρυθμίσεις και η αλλαγή τους διαρκεί λίγα λεπτά.
Ρυθμίστε τις στο επίπεδο άνεσής σας για την κοινοποίηση προσωπικών πληροφοριών. Γενικά, είναι συνετό να προτιμάτε να κοινοποιείτε λιγότερα δεδομένα, όχι περισσότερα.
Δεν χρειάζεται να το κάνετε αυτό για κάθε λογαριασμό ταυτόχρονα. Ξεκινήστε για μερικές ρυθμίσεις για μία ή δύο εφαρμογές και με την πάροδο του χρόνου θα συνηθίσετε να προσαρμόζετε όλες τις ρυθμίσεις στην άνεσή σας.
Καθαρίστε τα cookies. Όλοι έχουμε κάνει κλικ στο “αποδοχή cookies” χωρίς να γνωρίζουμε τι σημαίνει αυτό. Η τακτική εκκαθάριση των cookies από το πρόγραμμα περιήγησης θα αφαιρέσει ορισμένες πληροφορίες που τοποθετούνται στη συσκευή σας, συχνά για διαφημιστικούς σκοπούς.
Ωστόσο, τα cookies μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο για την ασφάλεια, καθώς οι κακόβουλοι δρώντες μπορούν εύκολα να υποκλέψουν αυτά τα αρχεία.
Δοκιμάστε προγράμματα περιήγησης που προστατεύουν την ιδιωτικότητα. Η φροντίδα της διαδικτυακής σας ιδιωτικότητας μπορεί να σας φαίνεται περίπλοκη, αλλά ορισμένα προγράμματα περιήγησης κάνουν το έργο αυτό λίγο πιο εύκολο.
Πολλά προγράμματα περιήγησης «μπλοκάρουν» τα cookies τρίτων και διαθέτουν από προεπιλογή ισχυρές ρυθμίσεις απορρήτου. Η αλλαγή των προγραμμάτων περιήγησης είναι απλή και μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική για την προστασία της ιδιωτικής σας ζωής.
Προστατέψτε τα δεδομένα σας
Το απόρρητο των δεδομένων και η ασφάλεια των δεδομένων πάνε χέρι-χέρι. Μαζί με τη διαχείριση των ρυθμίσεων απορρήτου των δεδομένων σας, ακολουθήστε τέσσερις απλές συμβουλές για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο για να τα διατηρήσετε ασφαλή:
- Δημιουργήστε μεγάλους (τουλάχιστον 12 χαρακτήρες) μοναδικούς κωδικούς πρόσβασης για κάθε λογαριασμό και συσκευή. Χρησιμοποιήστε έναν διαχειριστή κωδικών πρόσβασης για την εύκολη και ασφαλή αποθήκευση κάθε κωδικού πρόσβασης.
- Ενεργοποιήστε τον έλεγχο ταυτότητας πολλαπλών παραγόντων (MFA) όπου επιτρέπεται – αυτό διατηρεί τα δεδομένα σας ασφαλή, ακόμη και αν ο κωδικός πρόσβασης παραβιαστεί.
- Ενεργοποιήστε τις αυτόματες ενημερώσεις συσκευών, λογισμικού και προγραμμάτων περιήγησης ή βεβαιωθείτε ότι εγκαθιστάτε τις ενημερώσεις αμέσως μόλις είναι διαθέσιμες.
- Μάθετε πώς να αναγνωρίζετε τα μηνύματα phishing, τα οποία μπορεί να αποστέλλονται ως μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μηνύματα κειμένου ή άμεσα μηνύματα.
Μπορείτε να κατεβάσετε το infographic που ετοιμάσαμε για την Ημέρα Προστασίας των Προσωπικών Δεδομένων. Μοιραστείτε το με τους φίλους σας και την οικογένειά σας και συζητήστε τρόπους για την προστασία των δεδομένων σας.
Πάρτε τον έλεγχο των δεδομένων σας τώρα!
Το άρθρο αυτό εκπονήθηκε στο πλαίσιο του έργου “Increasing Civic Engagement in the Digital Agenda — ICEDA” με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του South East Europe (SEE) Digital Rights Network. Το περιεχόμενο αυτού του άρθρου δεν θα πρέπει να θεωρείται ότι αποτελεί επίσημη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του SEΕ.
* Ο Αναστάσιος Αραμπατζής είναι μέλος της Homo Digitalis, απόστρατος Αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας με πάνω από 25 χρόνια εμπειρία σε θέματα ασφάλειας πληροφοριών. Κατά τη θητεία του στην Π.Α. ήταν πιστοποιημένος αξιολογητής του ΝΑΤΟ σε θέματα κυβερνοασφάλειας και έχει τιμηθεί για τις γνώσεις του και την απόδοσή του. Άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε πληθώρα έγκριτων ιστοσελίδων.