Σήμερα, 9.12.2020, κατατέθηκαν ενώπιον του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας, κ. Καραμαλάκη, δύο επιστολές με τις οποίες υποβάλλονται καίρια ερωτήματα και αιτήματα πρόσβασης σε έγγραφα αναφορικά με τη χρήση drones και φορητών καμερών κατά τις αστυνομικές επιχειρήσεις που έλαβαν χώρα στην Αθήνα τόσο στην επέτειο του Πολυτεχνείου (15-18 Νοεμβρίου 2020) όσο και στην επέτειο από τον θάνατο του Αλέξη Γρηγορόπουλου (6-7 Δεκεμβρίου 2020). Και οι δύο επιστολές κοινοποιήθηκαν στον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη, κ. Χρυσοχοΐδη, και στον Πρόεδρο της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, κ. Μενουδάκο.
Οι επιστολές συνυπογράφονται από Ελληνίδες και Έλληνες πολίτες που ζουν και εργάζονται στο κέντρο της Αθήνας, μεταξύ άλλων δημοσιογράφοι και δικηγόροι, οι οποίοι είναι ενεργοί στον χώρο της προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου και συμμετέχουν σε οργανισμούς όπως η Homo Digitalis, το Reporters United και το Τhe Press Project.
Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι η λειτουργία φορητών συστημάτων επιτήρησης, όπως drones και φορητές κάμερες, μπορεί να λάβει χώρα μόνο όταν υπάρχει άμεσος σοβαρός κίνδυνος τέλεσης συγκεκριμένων αξιόποινων πράξεων, ενώ πρέπει πάντα να προηγείται η έκδοση από την ΕΛ.ΑΣ. ειδικής απόφασης με την οποία αιτιολογείται ειδικώς – κάθε φορά – η συνδρομή των αναγκαίων προϋποθέσεων για τη λειτουργία των φορητών συστημάτων επιτήρησης, επεξηγούνται τα συγκεκριμένα πραγματικών στοιχεία που στοιχειοθετούνται, και περιγράφονται λεπτομερώς οι όροι λειτουργίας των φορητών συστημάτων.
Η πρώτη επιστολή εστιάζει τη προσοχή της στην απαγόρευση όλων των δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων που έλαβε χώρα στις 15-18 Νοεμβρίου, κατά την οποία μέσα μαζικής ενημέρωσης και πολίτες ανέφεραν ότι η ΕΛ.ΑΣ. έκανε χρήση drones που φέρουν κάμερες στην Αθήνα, προκειμένου να σχηματιστεί ακριβή εικόνα για την κατάσταση που επικρατεί στους δρόμους της πόλης.
Οι πολίτες ζητούν να μάθουν εάν τηρήθηκαν οι απαραίτητες διασφαλίσεις και υποχρεώσεις που προβλέπονται από την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, και συγκεκριμένα ερωτούν:
-Εάν εξέδωσε η ΕΛ.ΑΣ. την απαραίτητη απόφαση λειτουργίας φορητών συστημάτων επιτήρησης πριν την χρήση των drones,
-Εάν έχει καταρτίσει η ΕΛ.ΑΣ. εκτίμηση επιπτώσεων των προβλεπόμενων πράξεων επεξεργασίας στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα πριν από την χρήση των drones,
-Εάν έχει διαβουλευθεί προηγουμένως με την Αρχή Προστασίας Προσωπικών δεδομένων, καθώς και
-Εάν διαθέτει η ΕΛ.ΑΣ. drones – πολυκόπτερα, τα οποία είναι ιδιαίτερα ευέλικτα και παρεμβατικά σε αστικά περιβάλλοντα, και πώς τα προμηθεύτηκε.
Επίσης, οι πολίτες ζητούν πρόσβαση στα ως άνω έγγραφα, όπως επίσης και στο αρχείο πτήσεων των drones της ΕΛ.ΑΣ. για την περίοδο αυτή, προκειμένου να εξακριβωθεί εάν τηρήθηκαν οι απαραίτητες προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος.
Η δεύτερη επιστολή είναι σχετική με την υπ’ αριθ. 7001/2/92/1-α απόφαση της ΕΛ.ΑΣ. να λειτουργήσει συστήματα επιτήρησης στις 6-7 Δεκεμβρίου στο κέντρο (Εξάρχεια – Προπύλαια Πανεπιστημίου Αθηνών – Πλατεία Συντάγματος) και σε λοιπές περιοχές της Αθήνας. Η εν λόγω απόφαση δεν είναι δημόσια διαθέσιμη, ενώ η σχετική ανακοίνωση επί αυτής στην ιστοσελίδα της ΕΛ.ΑΣ. είναι γενική και αόριστη χωρίς να κάνει την παραμικρή αναφορά στα ειδικότερα χαρακτηριστικά των φορητών συστημάτων που τέθηκαν σε λειτουργία. Επομένως, προκαλείται ανασφάλεια για το είδος των φορητών συστημάτων που χρησιμοποιήθηκαν κατά τις επιχειρήσεις της ΕΛ.ΑΣ. τη δεδομένη χρονική στιγμή (π.χ. drones, φορητές κάμερες σε μπαστούνι κ.α.) και οι πολίτες που υπογράφουν την επιστολή ζητούν να πληροφορηθούν ποια τελικά είδη φορητών συστημάτων επιτήρησης χρησιμοποιήθηκαν από την ΕΛ.ΑΣ., ενώ επίσης ερωτούν εάν η ΕΛ.ΑΣ. ήρθε σε προηγούμενη διαβούλευση με την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων καθώς και εάν κατήρτισε εκτίμηση επιπτώσεων των προβλεπόμενων πράξεων επεξεργασίας στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα πριν από την χρήση των συστημάτων επιτήρησης. Τέλος, οι πολίτες αιτούνται πρόσβαση στην συγκεκριμένη απόφαση προκειμένου να την εξετάσουν για να εξακριβωθεί ότι πληρούνται οι απαραίτητες διασφαλίσεις και, εάν κριθεί απαραίτητο, να προχωρήσουν στην άσκηση των δικαιωμάτων έννομης προστασίας που προβλέπονται από την σχετική νομοθεσία.
Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τις δράσεις της Homo Digitalis αναφορικά με τη χρήση παρεμβατικών τεχνολογιών όπως drones, κάμερες και τεχνολογίες αναγνώρισης προσώπου σε δημόσιους χώρους μπορείτε να επισκεφτείτε την καμπάνια μας ReclaimYourFace.
Τέλος, μπορείτε να διαβάσετε για τη δράση αυτή και στην ιστοσελίδα του Reporters United.