Υποβολή Υπομνήματος ενώπιον του ΟΠΙ για τη μεταφορά της Οδηγίας 2019/790 (CDSM)

Σήμερα, 14.05.2020, η Homo Digitalis υπέβαλε τις θέσεις και τις προτάσεις της ενώπιον του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ) στο πλαίσιο της Ανοιχτής Διαβούλευσης του τελευταίου για τη μεταφορά στην εθνική έννομη τάξη της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/790 για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα συγγενικά δικαιώματα στην ψηφιακή ενιαία αγορά (Οδηγία CDSM) και την τροποποίηση των Οδηγιών 96/9/ΕΚ και 2001/29/ΕΚ.

Ο στόχος της Οδηγίας είναι να εξασφαλίσει την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων των δικαιούχων και να προσφέρει ένα εναρμονισμένο πλαίσιο για την προστασία των ελευθεριών των χρηστών, ανταποκρινόμενη στις προκλήσεις που προέρχονται από τις τεχνολογικές εξελίξεις. Η ενσωμάτωσή της στο εθνικό δίκαιο θα πρέπει, άρα, να ανταποκρίνεται στην προσπάθεια εξισορρόπησης θεμελιωδών δικαιωμάτων, και στην επίτευξη συνεργασίας μεταξύ των διαδικτυακών παρόχων υπηρεσιών κοινής χρήσης περιεχομένου, και των δικαιούχων.

Με το υπόμνημά της, η Homo Digitalis υποβάλει τις θέσεις και τις προτάσεις της για:

    1. Τα άρθρα 3 και 4 της Οδηγίας, τα οποία αφορούν την εξόρυξη κειμένων και δεδομένων για σκοπούς επιστημονικής έρευνας και προβλέπουν τις σχετικές εξαιρέσεις,
    2. Το άρθρο 5 της Οδηγίας, το οποίο σχετίζεται με τη χρήση έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας σε ψηφιακές και διασυνοριακές διδακτικές δραστηριότητες, και
    3. Το άρθρο 17 της Οδηγίας, το οποίο αφορά τη χρήση προστατευόμενου περιεχομένου από παρόχους επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου.

Η συντακτική ομάδα του υπομνήματος αποτελείται από  τα μέλη μας (κατ’ αλφαβητική σειρά):

Δρ. Γιαννοπούλου Αλεξάνδρα, Γιβροπούλου Αιμιλία, και Στεργίου Φωτεινή

H Homo Digitalis παραμένει στην διάθεση του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας προκειμένου να συζητήσουμε λεπτομερώς τις ως άνω θέσεις και προτάσεις μας.

Τέλος, η Homo Digitalis ευχαριστεί θερμά τις οργανώσεις COMMUNIA και Wikimedia DE για την αγαστή συνεργασία και στήριξη στο πλαίσιο των σχετικών δράσεων μας αναφορικά με τη μεταφορά της Οδηγίας CDSM στην εθνική έννομη τάξη.

Το πλήρες κείμενο του υπομνήματος βρίσκεται διαθέσιμο εδώ.


Συμμετοχή στην Κλαδική Έρευνα για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο της Επιτροπής Ανταγωνισμού

Σήμερα, 14.05.2020, η Homo Digitalis υπέβαλε υπό τη μορφή υπομνήματος (13 σελ.) τις προτάσεις και τις θέσεις της ενώπιον της Επιτροπής Ανταγωνισμού στο πλαίσιο της κλαδικής έρευνας της τελευταίας για το ηλεκτρονικό εμπόριο.

Με το υπόμνημά μας τοποθετούμαστε επί τεσσάρων (4) θεμάτων:

  1. Τη χρήση αλγορίθμων από ψηφιακούς λιανοπωλητές και πλατφόρμες για σκοπούς διαφήμισης ή τιμολόγησης, συμπεριλαμβανομένης της υλοποίησης συστημάτων εξατομικευμένης τιμολόγησης,
  2. Τη σημασία των μαζικών δεδομένων (big data) καταναλωτών για τη λειτουργία ψηφιακών λιανοπωλητών και πλατφορμών, καθώς και του εύρους της χρήσης αυτών στην εμπορική πρακτική,
  3. Την εφαρμογή κάθετων περιορισμών σε online συστήματα διανομής, και
  4. Τις καταχρηστικές πρακτικές ισχυρών πλατφορμών.

Επίσης, στο τέλος του υπομνήματος υποβάλουμε έξι (6) προτάσεις με σκοπό τη βελτίωση της προστασίας των ψηφιακών δικαιωμάτων των υποκειμένων στη σύγχρονη ψηφιακή αγορά, καθώς επίσης και της ενίσχυσης της συνεργασίας της Επιτροπής Ανταγωνισμού με άλλες εθνικές εποπτικές αρχές και σχετικούς φορείς.

Χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία της Επιτροπής Ανταγωνισμού και βρισκόμαστε στη διάθεσή της τόσο στο πλαίσιο της κλαδικής έρευνας για το ηλεκτρονικό εμπόριο, όσο επίσης και άλλων δράσεων της, οι οποίες σχετίζονται με την προστασία των ψηφιακών δικαιωμάτων στη σύγχρονη ψηφιακή αγορά.

Η συντακτική ομάδα του υπομνήματος αποτελείται από  τα μέλη μας (κατ’ αλφαβητική σειρά): Βαμβακά Ελπίδα, Βολικού Αδαμαντία, Βολικού Ειρήνη, Γάκη Διονύση, Κωνσταντίνου Στέργιο και Χελιουδάκης Λευτέρη.

Η εκπόνηση του υπομνήματος έγινε απολύτως με εθελοντική εργασία, χωρίς καμία χρηματοδότηση από ιδιωτικούς ή δημόσιους φορείς. Μπορείς να μας στηρίξεις εδώ.

Το πλήρες κείμενο του υπομνήματος βρίσκεται διαθέσιμο εδώ.


Υποβολή Υπομνήματος της Homo Digitalis στην Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ

Σήμερα, 13.05.2020, η Homo Digitalis υπέβαλε τις προτάσεις της στην Ειδική Εισηγήτρια του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τις σύγχρονες μορφές ρατσισμού και ξενοφοβίας και τις αντίστοιχες πράξεις μισαλλοδοξίας, κα E. Tendayi Achiume για το θεματικό της Report με θέμα Φυλή, Σύνορα και Ψηφιακές Τεχνολογίες.

Μπορείτε να διαβάσετε το πλήρες κείμενο του υπομνήματός μας εδώ.

Η εκπόνηση του υπομνήματος έγινε απολύτως με εθελοντική εργασία, χωρίς καμία χρηματοδότηση από ιδιωτικούς ή δημόσιους φορείς. Μπορείς να μας στηρίξεις εδώ.

Ευχαριστούμε θερμά την Ειδική Επίτροπο του ΟΗΕ για την αγαστή συνεργασία.


Νέα Μελέτη από τη Homo Digitalis: COVID-19 & Ψηφιακά Δικαιώματα στην Ελλάδα

Η Homo Digitalis, δημοσίευσε σήμερα 22/04, τη μελέτη της με θέμα «COVID-19 & Ψηφιακά Δικαιώματα στην Ελλάδα».

Σε αυτή την πρωτοφανή παγκόσμια συγκυρία, τόσο οι δημόσιοι όσο και οι ιδιωτικοί φορείς λαμβάνουν μέτρα προκειμένου να περιοριστούν οι επιπτώσεις του COVID-19. Ωστόσο ορισμένα από αυτά, εγείρουν σοβαρά ζητήματα δυσανάλογου περιορισμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η τεχνολογία μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια αυτής της προσπάθειας για την αντιμετώπιση της κρίσης. Ωστόσο, η αύξηση των εξουσιών κρατικής ψηφιακής εποπτείας απειλεί την ιδιωτική ζωή και τις δημοκρατικές αξίες και αρχές. Μάλιστα, όταν οι εν λόγω εξουσίες συνοδεύονται από την έλλειψη
διαύγειας, η εμπιστοσύνη προς τις δημόσιες αρχές, δικαιολογημένα, κλονίζεται. Κρίνεται λοιπόν επιβεβλημένο τα μέτρα που θεσπίζονται για την αντιμετώπιση της πανδημίας να είναι νόμιμα, αναγκαία και ανάλογα προς τον επιδιωκόμενο σκοπό που επιζητούν να αντιμετωπίσουν.

Η Homo Digitalis τοποθετείται στη εν λόγω μελέτη, επί σημαντικών θεμάτων που ανακύπτουν – ή δύνανται να ανακύψουν- κατά τη χρήση της τεχνολογίας προς το σκοπό αυτό στη χώρα μας και ειδικότερα εξετάζει:

-Την ανάπτυξη και χρήση εφαρμογών ιχνηλάτησης επαφών,

-Τη χρήση Drones από τις Αρχές Επιβολής του Νόμου στην Ελλάδα,

-Tα εθνικά μέτρα στο πλαίσιο της πρόληψης και αντιμετώπισης του COVID-19, όπως τη σύσταση εθνικού μητρώου ασθενών COVID-19 και την αποστολή μηνυμάτων SMS στο 13033 προς λήψη βεβαίωσης μετακίνησης , καθώς και

-Ζητήματα σχετικά με Ψευδείς Ειδήσεις την περίοδο της πανδημίας και τις επιπτώσεις αυτών στην ελευθερία της έκφρασης & της πληροφόρησης.

Η γλώσσα που χρησιμοποιείται είναι απλή και περιγραφική συνοδευόμενη από παραδείγματα και πλούσια απεικόνιση, προκειμένου το περιεχόμενο να γίνεται κατανοητό από όλους.

Η έρευνα και εκπόνηση της μελέτης αυτής έγινε απολύτως με εθελοντική εργασία, χωρίς καμία χρηματοδότηση από ιδιωτικούς ή δημόσιους φορείς. Εάν θέλεις να στηρίξεις το μελλοντικό έργο της Homo Digitalis και να μας βοηθήσεις να συνεχίσουμε τις δράσεις μας, μπορείς να το κάνεις εδώ.

To κείμενο της Μελέτης  «COVID-19 & Ψηφιακά Δικαιώματα στην Ελλάδα» βρίσκεται διαθέσιμο εδώ.


Σχόλια της Homo Digitalis επί του ΣχΝ για τα προσωπικά δεδομένα

Σήμερα στις 8.00 πμ ολοκληρώθηκε η Δημόσια Διαβούλευση για το Νέο Σχέδιο Νόμου για την Προστασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
Ευχαριστούμε πολύ τα μέλη της οργάνωσής μας που παρά το σύντομο διάστημα, μέσα στην εβδομάδα του δεκαπενταύγουστου αφιέρωσαν προσωπικό χρόνο και προσπάθεια, ανιδιοτελώς, για να εισφέρουν τα σχόλιά τους προς βελτίωση του Σχεδίου Νόμου για την Προστασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
Τα σχόλια επί του Σχεδίου Νόμου μπορείτε να τα βρείτε εδώ.


Ανοιχτή επιστολή για τους κινδύνους της χρήσης τεχνολογίας ελέγχου πακέτων σε βάθος (deep packet inspection)

Σήμερα, 15 Μαΐου 2019,  η European Digital Rights (EDRi) μαζί με άλλες 45 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ακαδημαϊκούς και ιδιωτικούς φορείς από 15 διαφορετικά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Homo Digitalis, απέστειλαν ανοιχτή επιστολή προς τους Ευρωπαίους νομοθέτες, ενημερώνοντάς τους για τους κινδύνους που επιφέρει η ευρεία χρήση της τεχνολογίας ελέγχου πακέτων σε βάθος (deep packet inspection).

Η εν λόγω τεχνολογία έχει σημαντικές δυνατότητες παρείσφρησης στην ιδιωτικότητα των χρηστών, ωστόσο οι εταιρίες παροχής κινητής τηλεφωνίας συνεχίζουν να την χρησιμοποιούν για να ερευνούν το περιεχόμενο των επικοινωνιών μας και να συλλέγουν πληροφορίες όπως π.χ. τις εφαρμογές που χρησιμοποιούμε και το υλικό που βλέπουμε στο διαδίκτυο. Με την εξάπλωση της εφαρμογής του μηδενικού συντελεστή σε σχεδόν όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ (πλην δύο) οι εταιρίες χρησιμοποιούν την εν λόγω τεχνολογία προκειμένου να παρέχουν πακέτα που δίνουν πρόσβαση σε συγκεκριμένες μόνο υπηρεσίες και παρόχους υπηρεσιών (π.χ. πακέτα μόνο για χρήση του διαδικτύου για συγκεκριμένες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης κ.ο.κ.).

Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για την επιστολή στο σχετικό άρθρο της EDRi και να δείτε το πλήρες κείμενο αυτής εδώ.


Έκθεση στην Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού

Σήμερα η Homo Digitalis, ανταποκρινόμενη στην πρόσκληση της Επιτροπής του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού, υπέβαλλε έκθεση σχετικά με τα δικαιώματα του παιδιού στο ψηφιακό περιβάλλον.

Η έκθεση θα χρησιμοποιηθει από την Επιτροπή κατά την έκδοση του Γενικού Σχολίου αναφορικά με τα δικαιώματα του παιδιού στο ψηφιακό περιβάλλον.

Μπορείτε να διαβάσετε την έκθεση στα αγγλικά εδώ.


Η Homo Digitalis καταθέτει υπόμνημα στην Ειδική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή για τα Προσωπικά Δεδομένα

Την Τρίτη 26 Φεβρουαρίου 2019 η Homo Digitalis, σε συνέχεια της συνάντησης που είχε με την Ειδική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τα Προσωπικά Δεδομένα, κατέθεσε υπόμνημα με τις προτάσεις της στην Επιτροπή.

Η Homo Digitalis επιχειρηματολόγησε υπέρ της υιοθέτησης διατάξεων στο Σχέδιο Νόμου για τα Προσωπικά Δεδομένα που δίνουν τη δυνατότητα στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών να υποστηρίξουν τα δικαιώματα των πολιτών χωρίς ανάθεση από τους πολίτες, σύμφωνα με το άρθρο 80, παράγραφος 2 του GDPR.

Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το υπόμνημα εδώ.


Η Ηomo Digitalis καταθέτει Αναφορά στην Βουλή των Ελλήνων σχετικά με τη χρήση του συστήματος «IBORDERCTRL» στα ελληνικά σύνορα

Στις 05.11, η Η Ηomo Digitalis κατέθεσε Αναφορά στην Βουλή των Ελλήνων (Αρ.Πρωτ: 4661) σχετικά με τη χρήση του συστήματος «IBORDERCTRL» στα ελληνικά σύνορα, θέτοντας συγκεκριμένες ερωτήσεις προς τον αρμόδιο Υπουργό.

Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και την επίσημη ιστοσελίδα του IBORDERCTRL για την πιλοτική εφαρμογή του στην Ελλάδα το εν λόγω σύστημα έχει χρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα Η2020 με το ποσό των 4.501.877 ευρώ και θα χρησιμοποιηθεί κατά μήκος των ελληνικών συνόρων με την Αλβανία, την Βουλγαρία, το FYROM, και την Τουρκία σε πεζούς, σε λεωφορεία, σε αυτοκίνητα, σε επιβάτες τραίνων, και σε εμπορευματικούς συρμούς που διασχίζουν τα σύνορα αυτά.

Για τις πρώτες τρεις κατηγορίες υπεύθυνος για την εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος θα είναι το νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου ΚΕ.ΜΕ.Α το οποίο εποπτεύεται από τον Υπουργό Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, ενώ για τις υπόλοιπες δύο κατηγορίες υπεύθυνος για την εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος θα είναι το ΚΕ.ΜΕ.Α σε συνεργασία με τη ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε, πλέον ανώνυμη εταιρεία η οποία ανήκει 100% στον ιταλικό όμιλο Ferrovie dello Stato Italiane Group (FSI).

Το σύστημα IBORDERCTRL παρουσιάζεται ως ένα σύστημα που έχει τη δυνατότητα να ανιχνεύει ψευδείς δηλώσεις των ταξιδιωτών βασιζόμενο σε εκφράσεις των προσώπων τους (!). Ωστόσο τα δέκα έγγραφα που αποτελούν αξιολογήσεις των τεχνικών προδιαγραφών του εν λόγω συστήματος (ήτοι, Requirement Analysis Report, Reference Architecture and components specifications, Data Collection Devices – specification, First version of all technological tools and subsystems, Second version of all technological tools and subsystems for integration, First version of the iBorderCtrl software platform, Second version of the iBorderCtrl software platform, Integration Plan, Early version of the integrated prototype και Experimental Design for Pilot Deployment and Evaluation) παραμένουν εμπιστευτικά.

Επομένως δεν υπάρχει δυνατότητα να ελεγχθεί από επιστημονικούς φορείς η ορθότητα των ισχυρισμών των φορέων που ανέπτυξαν το σύστημα IBORDERCTRL. Άρα, η αξιοπιστία του και η εγκυρότητά του δεν μπορεί να αποδειχθεί.

Επιπλέον, εμπιστευτικές παραμένουν και όλες οι μελέτες σχετικά με την πρόοδο και την έρευνα που έλαβε χώρα κατά την ανάπτυξη του συστήματος (ήτοι, Periodic Progress Report, Annual Report, Periodic Progress Report 2, Annual Report 2 ), καθιστώντας αδύνατο και πάλι τον έλεγχο των τεχνικών προδιαγραφών του συστήματος αυτού.

Τέλος, όλες οι μελέτες και τα σχετικά έγγραφα της νομικής και ηθικής αξιολόγησης του εν λόγω συστήματος (ήτοι, Ethics advisor’s first report, Ethics of profiling, the risk of stigmatization of individuals and mitigation plan, Ethics Advisor, EU wide legal and ethical review report ) παραμένουν επίσης εμπιστευτικά (!). Επομένως και πάλι είναι αδύνατο να ελεγχθεί εάν το συγκεκριμένο σύστημα είναι συμβατό με την νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Συγκεκριμένα, δεν μπορεί να ελεγχθεί εάν υπάρχει ειδική ενημέρωση του υποκειμένου των δεδομένων σχετικά με το δικαίωμα εξασφάλισης ανθρώπινης παρέμβασης, το δικαίωμα διατύπωσης της άποψής του, το δικαίωμα να απαιτήσει αιτιολόγηση της απόφασης που ελήφθη κατόπιν της εν λόγω αξιολόγησης από το σύστημα IBORDERCTRL και το δικαίωμα αμφισβήτησης της απόφασης αυτής.

Επίσης, εξαιτίας του εμπιστευτικού χαρακτήρα των νομικών και ηθικών μελετών αξιολόγησης, δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι το σύστημα IBORDERCTRL δεν καταλήγει στις αποφάσεις του με βάση δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, τα οποία είναι εκ φύσεως ιδιαίτερα ευαίσθητα σε σχέση με τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες σύμφωνα με τα Άρθρα 10 και 11 της Οδηγίας 2016/680 και τους όρους που προβλέπονται στα άρθρα 21 και 52 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οπότε ο Ευρωπαίος πολίτης χρηματοδότησε με €4.501.877, μέσω του προγράμματος Η2020, το εν λόγω σύστημα, αλλά δεν έχει καμία πρόσβαση ούτε στις τεχνικές προδιαγραφές του για να ελέγξει την εγκυρότητά του συστήματος, αλλά και ούτε στις νομικές μελέτες για να διαπιστώσει τη νομιμότητα της εφαρμογής του (!). 

Αντιθέτως, σύμφωνα και πάλι με την επίσημη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι φορείς που συμμετέχουν ενδέχεται να καρπωθούν στο μέλλον εξαιτίας της «τεχνογνωσίας» που αποκόμισαν και της αναπτυσσόμενης αγοράς στον τομέα της ασφάλειας των συνόρων το ποσό των 118 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Μπορείς να δεις ένα απλό αντίγραφο από το πλήρες κείμενο της αναφοράς  και τις ερωτήσεις προς τον αρμόδιο Υπουργό εδώ.

Καλούμε τις Ελληνίδες και τους Έλληνες Βουλευτές να υιοθετήσουν την αναφορά αυτή.